БИДНИЙ ТУХАЙ

Монгол Анагаах Ухааны тэнхим нь 1990 онд ЭХЭМҮТ-ийн дэргэд Монголын уламжлалт анагаах ухааны тэнхим нэртэйгээр байгуулагдаж, тэнхимийн анхны эрхлэгчээр гавьяат эмч, профессор Н.Төмөрбаатар ажиллаж байжээ.

Түүх

     1957 онд Зүү төөнө заслын мэргэжлээр анхны эмч нар Хятадад суралцаж ирсэн

     1958 онд Улсын Нэгдүгээр Төв Эмнэлгийн амбулаторид Зүү эмчилгээний өрөө байгуулагдсан.

 1977 онд Улсын Нэгдүгээр Төв Эмнэлгийн Зүүний эмчилгээний тасагт Монгол, гадаадын эмч нарт зүү эмчилгээний сургалтыг зохион байгуулж эхэлсэн.

   1989 онд  АУДэС-ийн Монголын Уламжлалт Анагаах Ухааны Тэнхим байгуулагдаж, АШУҮИС-д Зүү төөнө заслын хичээлүүд бакалаврын сургалтанд зааж эхлэн, сургалт явагдаж Монгол улсын хүний гавъяат эмч, доктор, профессор Н.Төмөрбаатар, С.Өлзийсайхан нар зүүний эмчилгээг зааж байсан.

  2000 оноос Уламжлалт Анагаах Ухааны Сургууль болон өргөжихдөө Зүү Төөнө Заслын тэнхимээс төгсөлтийн өмнөх, төгсөлтийн, төгсөлтийн дараах сургалтуудад хичээлүүд боловсруулан зааж эхэлсэн.

       2013 онд БНХАУ-ын Тяньжиний Хятадын Анагаах Ухааны Их Сургуультай хамтарсан 4+2 бакалаврын хөтөлбөрийг эхлүүлсэн.

 

Тэнхмийн эрхлэгч

 

       2010-2018     АУ-ны доктор, дэд профессор Балдоогийн ЛАГШМАА

       2019 оноос   АУ-ны доктор Ванхүүгийн ЭНХТУЯА

  1. Төгсөлтийн өмнөх сургалт:
  • Хятад анагаах ухааны онол
  • Хятад анагаах ухааны түүх
  • Хятад анагаах ухааны онош зүй I
  • Хятад анагаах ухааны онош зүй II
  • Хятад анагаах ухааны түүхий эд
  • Хятад анагаах ухааны жор судлал
  • Хятад анагаах ухааны дотор өвчин судлал
  • Хятад хэл (HSK-Хятад хэлний түвшин тогтоох шалгалтанд бэлдэх, тэтгэлэгт хамруулах боломжийг бүрдүүлэх)
  • Анагаахын хятад хэл I
  • Анагаахын хятад хэл II
  • Зүү эмчилгээний суваг хэрдэс, сүв судлал
  • Зүү эмчилгээ судлал
  • Хятад анагаах ухааны эмэгтэйчүүдийн өвчин судлал
  • Хятад анагаах ухааны хүүхдийн өвчин судлал
  1. Төгсөлтийн сургалт:
  • Эмнэлзүйн судалгааны арга зүй
  • Уламжлалт анагаах ухааны эмнэлзүйн туршилт судалгаа I
  • Уламжлалт анагаах ухааны эмнэлзүйн туршилт судалгаа II
  • Хятад анагаах ухааны оношилгоо
  • Хятад анагаах ухааны эмчилгээний аргууд
  • Ахисан түвшний зүү эмчилгээ
  • Нотолгоонд суурилсан зүү төөнө засал I
  • Хятад анагаах ухааны сурвалж бичиг судлал
  • Хятад анагаах ухааны өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх ухаан
  • Ахисан түвшний Хятад анагаах ухааны дотрын өвчин
  • Ахисан түвшний Хятад анагаах ухааны Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
  • Ахисан түвшний Хятад анагаах ухааны хүүхдийн өвчин
  • Зүү төөнө заслын сорил туршилтын арга зүй
  • Нотолгоонд суурилсан зүү төөнө засал II
  1. Төгсөлтийн дараах сургалт:
  • Уламжлалт анагаах ухааны Эмнэлзүйн туршилт судалгааны аргазүй I
  • Уламжлалт анагаах ухааны Эмнэлзүйн туршилт судалгааны аргазүй II
  • Зүү эмчилгээ
  • Тяньжиний Хятад анагаах ухааны их сургуультай хамтран Зүү төөнө заслын Их эмч 4+2 хөтөлбөрийг хэрэгжүүлдэг
  • Шанхайн Хятад Анагаах Ухааны Их Сургууль
  • ЮНЕСКО-ийн “Торгоны зам программ”

Хэрэгжүүлсэн төслүүд:

  • БНХАУ, ӨМӨЗО хамтарсан “Бүлээн зүү засал” төсөл.
  • ЮНЕСКО, “Залуу судлаачдад зориулсан Торгоны замын судалгааны тэтгэлэг-2021”, “Торгоны зам дагуух нүүдэлчин соёлтой улс орнуудын нийтлэг соёлын өв, цагаан идээний зүйл шар тосны хэрэглээ” төсөл
  • БНХАУ, ӨМҮИС Харьяа эмнэлэг, “Нойр хулжих өвчний хавж хатгах зүү эмчилгээний үр дүн”
  • БНХАУ, Шанхайн Хятад Анагаах Ухааны Их Сургууль
  • БНХАУ, Тяньжингийн Хятад Анагаах Ухааны Их Сургууль

 

Эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлын чиглэлүүд: 

Зүү төөнө заслын тэнхим нь дараах чиглэлүүдээр дотоод, гадаадын хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх, суурь судалгааны ажлуудыг хийж байна.

  • Нотолгоонд суурилсан зүү эмчилгээ
  • Тулгуур эрхтний эмгэгийн үеийн эмнэлзүйн судалгаа
  • Бодисын солилцооны эмгэгийн зүү эмчилгээ
  • Мэдрэлийн тогтолцооны эмгэгийн зүү эмчилгээ
  • Зонхилон тохиолдох эмгэгийн үеийн зүү эмчилгээ
  • Хавдар, хавдар төст өвчний үеийн зүү эмчилгээний эмнэлзүй
  • Гоо сайхны зүү эмчилгээ
  • Зүү эмчилгээний эмнэлзүйн заавар, удирдамж боловсруулах

 

Ном, сурах бичгүүд:

  1. Н.Төмөрбаатар, С.Сэдэддулам, “Зүү төөнө заслын сүвийн хэмжил зүй”, УБ хот, 2000, 2008
  2. Н.Төмөрбаатар, С.Сэдэддулам, С.Оюунбилэг, “Гарын зүү”, УБ хот, 2004
  3. Н.Төмөрбаатар, “Зүү төөнө заслын онолын үндэс”, УБ хот, 2010
  4. Н.Занди, Д.Шинэтуяа, Б.Лагшмаа, Н.Оюунцэцэг, “Зүү төөнө эмчилгээний эмнэл зүйн жорууд”, УБ хот, 2017
  5. Н.Төмөрбаатар, Д.Цэрэндагва, Б.Лагшмаа, С.Олдох, “Толгойн өвдөлтийг өрнө, дорнын анагаах ухаанд оношлож, эмчлэх арга”, УБ хот, 2001
  6. Н.Төмөрбаатар, Б.Лагшмаа, С.Оюунбилэг, “Чихний зүү эмчилгээ”, УБ хот, 2004
  7. С.Оюунбилэг, Б.Лагшмаа, “Бичил зүү эмчилгээ”, УБ хот, 2017
  8. Б.Лагшмаа, Т.Алимаа, З.Болортулга, Н.Занди, Э.Уянга, З.Энхзаяа, “Зүү эмчилгээ”, УБ хот, 2018
  9. З.Болортулга, Д.Энхмаа, Э.Уянга, З.Энхзаяа, В.Энхтуяа, Б.Лагшмаа, “Анагаахын хятад хэл I”, УБ хот, 2020
  10. З.Болортулга, Д.Энхмаа, Э.Уянга, З.Энхзаяа, В.Энхтуяа, Б.Баярмаа, Б.Лагшмаа, “Анагаахын хятад хэл II”, УБ хот, 2021, 2022
  11. Б.Лагшмаа, Э.Уянга, З.Энхзаяа, Д.Энхмаа, В.Энхтуяа, “Хятад анагаах ухааны жор судлал”, УБ хот, 2022
  12. “ДЭМБ-ийн Номхон далайн баруун эргийн бүсийн товчоо Зүү төөнө заслын сүвийн хэмжил зүйн стандарт” /Монгол хэл дээрх албан ёсны хувилбар/, орчуулсан баг: Б.Лагшмаа, С.Олдох, Ж.Тогтохбаяр, Б.Нарантуяа, Б.Лувсанням, С.Хишигжаргал, хянан тохиолдуулсан: Д.Цэнд-Аюуш, Ким Тэ Хүн, УБ хот, 2012
  13. Б.Лагшмаа, Т.Алимаа, В.Энхтуяа, З.Болортулга, Б.Баярмаа, Э.Уянга, Д.Энхмаа, “Зүүний сүвийн байршилзүй” /Хичээлийн гарын авлага/, УБ хот, 2019

 

Эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд:

  1. James Antwi, Anthony Asare Arkoh, Joseph Kiprop Choge, Turi Woticha Dibo, Alias Mahmud, Enkhtuya Vankhuu, Erick Kizito Wanyama, Danette Waller McKinley. Global accreditation practices for accelerated medically trained clinicians: a view of five countries, BMC Human resources for health. 19, 110 (2021). https://doi.org/10.1186/s12960-021-00646-4
  2. Jargalsaikhan Gombodorj, Enkhjargal Bayarsaikhan, Chimedragchaa Chimedtseren, Uuganbayar Baatartsogt, Lhagva-Ochir Tovuu, Anu Altangerel, Lagshmaa Baldoo, Seesregdorj Surenjid. The study of the Mongolian traditional medicine Khurtsiin deed-6 analgesic and anti-inflammatory effect by inhibiting glial cell activation in nitroglycerin-induced migraine in rats. Phytomedicine Plus Journal, Volume 3, Issue 1, 2023, 100388, ISSN 2667-0313, https://doi.org/10.1016/j.phyplu.2022.100388
  1. Jargalsaikhan G., Enkhjargal B., Chimedragchaa Ch., Uuganbayar B., Lkhagva-Ochir T., Anu A., Lagshmaa B., Seesregdorj S. The study of the Mongolian traditional medicine Khurtsiin deed-6 analgesic and antiinflamatory effect by inhibiting glial cell activation in nitroglycerin induced migraine in rats. Phytomedicine Plus 3 (2023) 100388
  2. Nomin-Erdene U, Enkhtuya V, Jargal B. Effect of acupuncture therapy on somatization disorder: a pilot clinical trial report. Journal of Data Analysis., submutted.  
  3. Nomin-Erdene U, Enkhtuya V, Jargal B. Clinical Observation on Acupuncture Treatment for Somatization Disorder. Journal of medicine and pharmacy of Chinese minorities.(Хятад хэлээр) 2023, Vol29, No.7.18-20
  4. Nomin-Erdene U, Enkhtuya V, Naveed A, Jamila S, Janyl I, Rashmi S.P, Begzhan K, Narangerel G. Use of ghee in the common cultural heritage and dairy products of nomadic countries along the Silk Road. UNESCO Silk Road Programme website forthcoming
  5. Nomin-Erdene U, Lagshmaa B, Enkhtuya V, Batbaatar G. Effectiveness of acupuncture for Somatization disorder: A systematic review. Health Sciences Journal of Mongolia, Ulaanbaatar Mongolia. Vol.19, №1(72) 2023, х156-158
  6. Jargalsaikhan G., Enkhjargal B., Chimedragchaa Ch., Uuganbayar B., Lkhagva-Ochir T., Anu A., Lagshmaa B., Seesregdorj S. The study of the Mongolian traditional medicine Khurtsiin deed-6 analgesic and antiinflamatory effect by inhibiting glial cell activation in nitroglycerin induced migraine in rats. Phytomedicine Plus 3 (2023) 100388
  7. SuRilige, Lagshmaa B., AQilatu, Oyuntsetseg N. "Observation on the curative effect of Mongolian Osteopathy in the treatment of distal Radius Fracture". Asia-pacific Traditional Medicine. 2022; ISSN 1673-2197, issue 5.
  8. Aruhan, Chimedragchaa Ch., Lagshmaa B., LI Min-hui , Tsend-Ayush D.. The effect of mongolian medicine fumigation on the behavior of rats with lumbar disc herniation. Journal of Medicine & Pharmacy of Chinese Minoritiesв Vol.27, No.4, 2021. Choegel Dorji, Lagshmaa B. Traditional treatment for osteoarthritis. Menjong Sorig Journal, 2015,7:10-13
  9. Dorji Ch., Oyuntsetseg N., Khishigjargal S., Lagshmaa B. Effectiveness of golden needle therapy for knee osteoarthritis and its side effects. Treasures of written heritage and development of integrated model of health and wellness
  10. Б.Лагшмаа, Х.В.Веерт, Б.Мейбоом, Д.Цэрэндагва, Ц.Лхагвасүрэн. Эффективность методов аккупунптуры при синдроме боли плеча. Сибирский Медицинский журнал, 2013; 27-6:28-31
  • 2015 онд АУ-ны доктор, дэд профессор Б.Лагшмаа АШУҮИС-ийн шилдэг багшаар шалгарсан 
  • 2021 ЮНЕСКО, Залуу судлаачдад зориулсан Торгоны Зам Тэтгэлэг (Уламбаярын НОМИН-ЭРДЭНЭ, Ванхүүгийн ЭНХТУЯА)
  • АУ-ны магистр Ю.Оюунбилэг “Алтан гагнуур-2022” , УАУ-ны шилдэг эмчээр шалгарсан

Ванхүүгийн ЭНХТУЯА

Тэнхимийн эрхлэгч

АУ-ны доктор

Балдоогийн ЛАГШМАА

Профессор багш

АУ-ны доктор, дэд профессор

Юнрэнгийн ОЮУНБИЛЭГ

Багш

АУ-ны магистр

Уламбаярын НОМИН-ЭРДЭНЭ

Багш

АУ-ны магистр

Энхбатын УЯНГА

Багш

АУ-ны магистр, Шанхайн Хятад Анагаах Ухааны Их Сургуульд докторант